Roztocz truskawkowiec – charakterystyka i zwalczanie
Roztocz truskawkowiec (Phytonemus pallidus) to gatunek roztocza należący do różnopazurkowców. Jest jednym z najgroźniejszych i najbardziej powszechnych szkodników żerujących w uprawie truskawek. Ze względu na mikroskopijne rozmiary jest bardzo trudny do zauważenia, a nie zwalczony potrafi wyrządzić szereg szkód na plantacji.
Jak wygląda roztocz truskawkowiec?
Roztocz truskawkowiec to bardzo maleńki szkodnik, dostrzegalny tylko za pomocą szkła powiększającego – binokularu lub dobrej lupy. Jest błyszczący, owalny, o słomkowożółtej barwie. Samice osiągają długość 0,2-0,28 mm, natomiast samce – 0,15-0,2 mm. Jaja i larwy również mają owalny kształt, jaja są błyszczące, w początkowej fazie przezroczyste, potem mlecznobiałe, natomiast larwy mają przezroczyste ciało o długości do 0,2 mm.
Jaja składane są na młodych liściach, jedna samica składa ich około 40. Zwykle w sezonie występuje 4-5 pokoleń w uprawie polowej, pod osłonami może być więcej. Rozwojowi roztocza sprzyja susza oraz wysoka wilgotność powietrza.
Zimującą formą są zapłodnione samice. Wychodzą z nasady roślin wiosną, gdy temperatura osiąga 8-10°C i składają jaja na zwiniętych liściach. Czas wylęgu larw to kilkanaście dni.
Jak rozpoznać żerowanie roztocza truskawkowca i jakie wyrządza szkody?
Uszkodzenia na roślinach spowodowane są wysysaniem soków z jeszcze nierozwiniętych liści, dlatego pierwsze oznaki żerowania szkodnika można rozpoznać właśnie po tych częściach rośliny. Rozwijające się liście są małe, blaszka liściowa pofałdowana i odbarwiona, a krawędzie zwijają się ku górze. Ogonki są krótkie i zdeformowane. Na kwiatach mogą wystąpić ciemne plamki, a owoce są pokrzywione, małe i kwaśne.
Roztocz truskawkowiec wyrządza wiele szkód w uprawie truskawki. Wysysając sok z tkanek roślinnych liści hamuje ich wzrost. Roślina traci kondycję przez co zawiązuje mniej kwiatów. Prowadzi to do zmniejszenia ilości i jakości plonu. Owoce są drobne i kwaśne. Dodatkowo, rośliny są mniej odporne na przemarzanie i choroby grzybowe.
Próg szkodliwości i monitoring
Monitoring najlepiej przeprowadzić w trzech terminach: tydzień przed kwitnieniem, tuż przed kwitnieniem i po kwitnieniu. Należy pobrać 4 próby po 25 liści każda - muszą być to najmłodsze, jeszcze nierozwinięte liście.
Próg zagrożenia jest bardzo niski. Występowanie pojedynczych roztoczy przed kwitnieniem oznacza konieczność wykonania zabiegu. Po kwitnieniu i w czasie wzrostu owoców próg szkodliwości to 1 roztocz na 1 listek liścia złożonego, natomiast po zbiorze owoców próg ten wynosi 1-2 osobniki.
Zwalczanie roztocza truskawkowca
Aby zapobiec występowaniu szkodnika, należy kupować sadzonki pochodzące z kwalifikowanych plantacji. Jeśli jednak roztocz truskawkowiec pojawi się na naszych roślinach, możemy zastosować ekologiczne lub chemiczne metody zwalczania.
Sposoby naturalne:
- posadzenie między rzędami truskawek cebuli i czosnku;
- opryskanie wyciągiem z rumianku;
- opryskanie wyciągiem z liści pomidorów;
- opryskanie wyciągiem z liści i pędów ziemniaka;
- opryskanie wywarem z wrotyczu.
Sposoby chemiczne:
W walce ze szkodnikiem pomocne są akarycydy, czyli owadobójcze środki ochrony roślin, zwalczające roztocze i przędziorki.
Ortus 05 SC
Koromite 10 EC
Movento 100 SC
środki ochrony roślin zarejestrowane w 2025 roku