Przędziorek chmielowiec – charakterystyka i zwalczanie szkodnika

2025-01-19

Przędziorek chmielowiec to niewielki roztocz, jeden z najpopularniejszych szkodników, żerujący zarówno w uprawach polowych, jak i pod osłonami. Atakuje około 180 gatunków roślin. Ze względu na szybkość rozmnażania, może w bardzo krótkim czasie wyrządzić ogromne straty na plantacji. W jednym sezonie wegetacyjnym wydaje średnio 4 pokolenia. Przędziorek chmielowiec jest wyjątkowo trudnym insektem, dlatego bardzo ważne jest wczesne jego wykrycie i skuteczne zwalczenie.

Jak wygląda przędziorek chmielowiec, jakie są objawy jego żerowania oraz czym skutecznie pozbyć się szkodnika z upraw?

Przędziorek chmielowiec – wygląd

Samice przędziorka chmielowca są owalnego kształtu i osiągają długość około 0,5 milimetra. Ich barwa zmienia się w zależności od wieku, gatunku rośliny żywicielskiej oraz pór roku. Mogą być w odcieniu żółtym, zielonym, czerwonym, pomarańczowym. Posiadają charakterystyczne, ciemne plamy po bokach ciała i osiem odnóży. Składają około 100 jaj wokół żyłek liścia i po spodniej jego stronie. Zimują w glebie oraz na resztkach roślin pozostawionych na plantacji. Samce natomiast są mniejsze od samic i mają kształt przypominający romb.

Przędziorek chmielowiec przechodzi 5 stadiów rozwojowych – od jaja, przez larwę, pierwsze stadium nimfy (protonimfę), drugie stadium nimfy (deutonimfę), do osobnika dorosłego. Rozwojowi przędziorka sprzyjają ciepłe i suche lata. Pełny rozwój, w zależności od warunków trwa do 5 tygodni. Im wyższa temperatura, tym cykl życia trwa krócej. W warunkach powyżej 25°C cykl ten trwa tydzień, natomiast poniżej 12°C następuje wstrzymanie jego rozwoju.

Jaja są okrągłego kształtu i początkowo bezbarwne, później następuje zmiana koloru na bardziej kremowy. Z jaj wylęgają się larwy, które są znacznie mniejsze od osobników dorosłych. Nimfy i osobniki dorosłe wytwarzają pajęczynkę.

Objawy żerowania

Przędziorek chmielowiec żeruje na liściach, wysysając z nich soki. Powoduje to powstanie drobnych, jasnych, żółtawych plamek na wierzchniej stronie liści. Im więcej szkodników żeruje, tym więcej jest plamek. Przy silnej gradacji szkodnika liście zaczynają żółknąć i stopniowo obumierać.

Charakterystyczne dla żerowania przędziorków są gęste pajęczynki umiejscowione najczęściej na spodniej stronie blaszki liściowej, pod którymi znajdują się jaja, larwy oraz osobniki dorosłe. Im więcej szkodnika, tym pajęczynka jest większa - może pokryć nawet cały liść.

Uszkodzone liście są bardziej podatne na infekcje grzybowe, wirusowe i bakteryjne. Dochodzi do zahamowania wzrostu, rośliny przestają kwitnąć i owocować.

Monitoring i próg szkodliwości

Ze względu na niewielkie rozmiary przędziorka, lustrację uprawy najlepiej jest przeprowadzać z pomocą lupy lub binokularu. Jak wspomniano wcześniej, przędziorki żerują na liściach i to właśnie te części roślin należy sprawdzać. Najlepiej prowadzić systematyczny monitoring od początku wegetacji do końca lata.

Zabieg ochronny należy wykonać natychmiast po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości, który różni się od fazy wegetacji rośliny. Przed kwitnieniem próg ten wynosi 1-2 przędziorki na 1 liściu, pomiędzy kwitnieniem, a zbiorem – 3 przędziorki na 1 liściu, a po zbiorze owoców jest to 5 przędziorków na 1 liściu.

Chemiczne zwalczanie przędziorka chmielowca

Zwalczanie przędziorków jest dużym wyzwaniem dla rolników, ponieważ są to szkodniki, które szybko uodparniają się na stosowane substancje czynne. Dlatego zaleca się naprzemienne stosowanie środków ochrony roślin z substancjami czynnymi z różnych grup chemicznych. Co ważne, wybór preparatu powinien być uzależniony od rodzaju uprawy i okresu karencji.