Muszka plamoskrzydła Drosophila suzukii - sposoby na skuteczne zwalczanie szkodnika
Drosophila suzukii, znana również jako muszka plamoskrzydła to szkodnik pochodzący z Azji, który w bardzo krótkim czasie rozprzestrzenił się po pięciu kontynentach. W Europie wykryto jego obecność ponad 10 lat temu, a w Polsce jesienią 2014 roku. Jest szkodnikiem wysoko inwazyjnym, żerującym na wielu rodzajach roślin, bardzo trudnym do zwalczenia. Może powodować zniszczenia i straty plonu nawet do 100%.
Jak wygląda Drosophila suzukii?
Dorosłe osobniki to stosunkowo małe muchy, które osiągają długość około 4 milimetrów. Mają duże, czerwone oczy i bladobrązowy lub żółtobrązowy tułów z czarnymi paskami na brzuchu. Samce odznaczają się plamą wzdłuż przedniej krawędzi skrzydeł oraz posiadają na każdej przedniej stopie po dwa rzędy grzebieni. Samice natomiast charakteryzują się ząbkowanym pokładełkiem, którym penetrują skórkę owocu. Mają bardziej ciemne ząbki niż reszta pokładełka. Składają mlecznobiałe, przezroczyste i błyszczące jaja o wielkości około 0,5 milimetra.
Larwy rozwijają się wewnątrz owocu. Są beznogie, mlecznobiałe z czarnymi otworami gębowymi. Ich rozwój trwa trzy stadia larwalne przed przepoczwarzeniem. W pierwszym stadium osiągają około 0,07 milimetra długości. Poczwarka ma około 2-3 milimetry długości, charakteryzuje się cylindrycznym kształtem, jest czerwonawobrązowa i posiada dwie małe wypustki na końcach ciała.
Muszka plamoskrzydła może przetrwać w niskich temperaturach, natomiast najbardziej żeruje w temperaturze 20-25°C. Pojawia się na plantacjach w czasie dojrzewania owoców. W ciągu jednego dnia samice mogą składać do 60 jaj, a przez całe życie nawet do 600. Samice mogą składać wiele jaj na jednym owocu, a okres ich składania może trwać 10-65 dni. Muszka plamoskrzydła żyje średnio od 2 do 9 tygodni i w tym okresie przechodzi wszystkie (4) stadia rozwojowe, tj. jajo, larwa, poczwarka, dorosły osobnik. Rozwój jaja trwa do 3 dni, a następnie wylęgają się larwy. Okres ich rozwoju trwa 3-13 dni, po czym następuje przejście w poczwarkę. Stadium poczwarki trwa 4-43 dni.
Jakie szkody powoduje Drosophila suzukii?
Atakuje zdrowe owoce, przede wszystkim owoce miękkie i pestkowe o cienkiej skórce. Szczególnie żeruje na wiśniach, malinach, truskawkach, śliwkach, czereśniach, jagodach, borówkach, jeżynach, brzoskwiniach i winogronach. Składając jaja, powoduje fizyczne uszkodzenia zdrowych owoców. Larwy powstałe z jaja żerują wewnątrz owocu i wyjadają miękisz, przez co owoce nie nadają się do sprzedaży. Uszkodzona skórka może prowadzić do wtórnych zakażeń bakteriami, drożdżami i grzybami.
Początkowo można zauważyć niewielkie nakłucie na owocu powstałe w wyniku złożenia jaja. Następnie, po pewnym czasie widoczne są drobne blizny, z których wycieka sok. Larwy żerujące wewnątrz sprawiają, że miąższ zmienia kolor na brązowy i staje się miękki. Miejsce składania jaj i żerowania larw zostaje zapadnięte, owoce gniją z powodu pleśni. Można wyczuć specyficzny zapach fermentacji.
Muszka najchętniej składa jaja do dojrzałych owoców, ale żeruje również w owocach dziko rosnących i oborniku.
Monitoring i pułapki
Rozpoczynamy monitorowanie zanim owoce zaczną dojrzewać oraz zanim Drosophila suzukii zacznie składać jaja (najpóźniej miesiąc przed dojrzewaniem owoców). Zaleca się rozwieszać pułapki, gdy pogoda osiąga temperaturę 10°C, 1 metr nad ziemią w zacienionych miejscach blisko plantacji ale nie bezpośrednio na plantacji, by nie wabić szkodników.
Zalecane jest sprawdzanie pułapek raz w tygodniu.
Ilość odłowionych szkodników, a poziom zagrożenia:
- poniżej 10 sztuk na 1 pułapkę na tydzień - poziom niski;
- od 10 do 100 sztuk na 1 pułapkę na tydzień - poziom średni;
- od 100 do 300 sztuk na 1 pułapkę na tydzień - poziom wysoki;
- powyżej 300 sztuk na 1 pułapkę na tydzień - poziom bardzo wysoki.
Skuteczne mogą być pułapki wiaderkowe oraz pojemniki ćwiartkowe.
Sposoby zwalczania muszki plamoskrzydłej
Największym problemem w zwalczaniu Drosophila suzukii jest czas jej żerowania (okres dojrzewania i zbioru owoców) przez co wybór środków ochrony roślin jest ograniczony. Dodatkowo czas rozwoju jednego pokolenia jest bardzo krótki, w związku z tym należałoby wykonywać wiele zabiegów, co wiąże się z ryzykiem przekroczenia poziomu pozostałości środków ochrony roślin.
W sytuacji zagrożenia inwazją ważny jest częsty zbiór owoców, co 1-3 dni po to, aby dojrzałe owoce zbyt długo nie pozostawały na roślinach. Zbiór powinien odbywać się do czystych opakowań, a uszkodzone owoce powinno się zbierać i niszczyć, aby ograniczyć możliwość składania jaj.
Benevia 100 OD
Spintor 240 SC
środki ochrony roślin zarejestrowane w 2025